Międzynarodowe wiadomości z cen transferowych – 2020

To był pracowity rok. Jako specjaliści w dziedzinie cen transferowych (TP) byliśmy świadkami wielu zmian w 2020.

Kryzys COVID-19 pogorszył stare i stworzył nowe problemy dla podatników i praktyków w obszarze cen transferowych. Jednocześnie, OECD pracuje nad planami reformy podatków cyfrowych.

Poniżej, przedstawiam krótkie zestawienie najciekawszych kwestii w 2020.

Spory podatkowe – na korzyść podatnika

W 2020 byliśmy świadkami kilku przełomowych spraw sądowych. Wiele z nich to precedensy w historii. Warto przytoczyć dwie sprawy z korzystnymi rozstrzygnięciami dla przedsiębiorcy.

1. Sprawa Apple , którą wiele osób nazywa sprawą pomocy publicznej. Sąd Generalny (European General Court – EGC) w wyroku z 20 lipca 2020 orzekł na korzyść firmy Apple w sprawie dotyczącej pomocy państwa. Komisja Europejska argumentowała, że irlandzka struktura Apple narusza unijne prawo pomocy publicznej a rząd irlandzki powinien odzyskać miliardy euro od Apple z tytułu zaległych podatków. Zgodnie z wyrokiem zarzucono KE, iż m.in.: błędnie odwołała się do przepisów prawa podatkowego w Irlandii, przez co błędnie została zastosowana zasada arm’s length oraz Wytyczne OECD w zakresie cen transferowych. Zapowiedziana przez KE apelacja zostanie wniesiona do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, lecz mimo to już teraz ten wyrok ma przełomowy charakter. (źródło)
2. Kolejna sprawa, firmy Glencore (Commissioner of Taxation v Glencore Investment Pty Ltd [2020] FCAFC 187), to pierwsza sprawa z obszaru tzw. Paradise Papers. Spółka surowcowa Glencore odniosła częściowe zwycięstwo w sporze z Australijskim Urzędem Podatkowym (ATO) dotyczącym stosowanych przez nią cen transferowych. Sprawa dotyczyła koncentratu miedzi sprzedawanego przez spółkę australijska do spółki szwajcarskiej. Sąd Federalny Australii w pełnym składzie orzekł na korzyść Glencore, po tym jak ATO złożyło apelację. Spółka górnicza wygrała sprawę we wszystkich kwestiach spornych z wyjątkiem jednej (fracht). Był to poważny cios dla ATO. Ważne stanowisko sądu: „(…) prawdopodobnie istnieje więcej niż jedna cena, która jest ceną zgodną z zasadą ceny rynkowej. W związku z tym podatnik nie jest zobowiązany do wyboru metody ustalania cen, która prowadzi do osiągnięcia rentowności w Australii kosztem ostrożności. Nie ma obowiązku “maksymalizowania” rentowności kosztem wszystkiego innego.” (źródło)

Globalny podatek cyfrowy – to wciąż duża niewiadoma

OECD opublikowała 12 października 2020 dwa raporty dotyczące „Wyzwań podatkowych wynikających z cyfryzacji” (ang. Tax Challenges Arising from Digitalisation).

Niestety, pandemia COVID-19 utrudniła komunikację między zainteresowanymi stronami, opóźniając jakże ciężki do wypracowania konsensus w sprawie filaru I i II do 2021.

Nadal pozostaje wiele do zrobienia, zanim projekty filaru I i II staną się podstawą wielostronnego porozumienia. Jeśli OECD uda się osiągnąć sukces, będzie to najbardziej znacząca zmiana w międzynarodowym systemie podatkowym od lat 20. ubiegłego wieku. Kluczem do konsensusu będą rozmowy z władzami USA, które obecnie zajmują powściągliwe stanowisko. Nic dziwnego, to właśnie firmy ze Stanów Zjednoczonych (Apple czy Google) generują olbrzymie zyski ze swej cyfrowej działalności w Europie.

Połowa 2021, to według UE nowy termin na wypracowanie porozumienia.

W tym samym czasie UE i ONZ próbują znaleźć i wdrożyć własne rozwiązania zagadnienia opodatkowania gospodarki cyfrowej. Trwa wyścig o znalezienie wykonalnego rozwiązania, a jego wynikiem może być albo fundamentalna zmiana globalna, albo fala jednostronnych działań (odrębnych rozwiązań podatkowych w wielu jurysdykcjach).

Wpływ wirusa COVID-19 na obszar TP

Pandemia wirusa COVID-19 mocno uderzyła w przedsiębiorstwa i ich pracowników, a także w szerzej rozumianą gospodarkę krajową i światową. Wiele firm stoją na skraju bankructwa lub grozi im trwałe zamknięcie.

Podobnie jak kryzys finansowy 2008, kryzys związany z wirusem COVID-19 będzie miał znaczący wpływ na wsparcie rządowe, zyski przedsiębiorstw i podstawę infrastruktury wielu krajów.

Przykład:

Działalność firm przewozowych, w zakresie wspólnego korzystania z przejazdów lub hotelarskich poważnie ucierpiała podczas blokad COVID-19 na całym świecie. Natomiast inne aspekty działalności mogły znacznie zyskać.

Przykładowo firma Uber, podała, iż straciła około 70% swojej działalności w zakresie ride-sharingu. Inne linie biznesowe Ubera, takie jak dostawy artykułów spożywczych i restauracji, odnotowały jednak znaczny wzrost. Firma zrestrukturyzowała się w II kwartale 2020 i zaczęła rozważać długoterminowe zmiany w swojej polityce TP. (źródło)

W 2020 więcej firm musiało zmagać się z niepewnością dotyczącą ceny rynkowej i kwestii rezydencji podatkowej przez COVID-19. Większość grup międzynarodowych po takim kryzysie spodziewa się poważnych problemów z benchmarkingiem w najbliższej przyszłości.

Wytyczne OECD dot. skutków COVID-19

OECD opublikowała Wytyczne dotyczące stosowania zasady ceny rynkowej w kontekście koronawirusa (Guidance on the Transfer Pricing Implications of the COVID-19 Pandemic) grudniu 2020. Wytyczne podkreślają, że przy przeprowadzaniu analizy cen transferowych należy nadal opierać się na Wytycznych OECD z 2017 r. (źródło)

Wytyczne z grudnia 2020 koncentrują się na czterech priorytetowych kwestiach, w przypadku których dodatkowe praktyczne wyzwania związane z COVID-19 są uważane za najbardziej znaczące:

• Analizy porównawcze
• Straty i alokacja kosztów w związku z COVID-19
• Programy pomocy rządowej
• Uprzednie porozumienia cenowe (APA).

W każdym z tych obszarów nie ma jedynie słusznych odpowiedzi jak należy ustalać, dokumentować i weryfikować ceny transferowe. Są wskazane jakie obszary powinny być wzięte pod uwagę przy ocenie konkretnych transakcji i sytuacji danego podmiotu.

Wytyczne podkreślają, że chociaż dla ułatwienia prezentacji te cztery zagadnienia zostały przedstawione jako odrębne tematy, mogą one być wzajemnie powiązane i dlatego muszą być rozpatrywane łącznie.

Wytyczne reprezentują zgodny pogląd 137 członków organizacji i stanowią ważną wskazówkę dla podatnika przy finalizacji rozliczeń za 2020 (potencjalnie również za 2021). Organy podatkowe będą również sięgać po ten dokument, czy to w trakcie weryfikacji rozliczeń w przyszłości czy w trakcie prowadzonych negocjacji o zawarcie lub zmianę decyzji APA.